SCHUMANN ROBERT

SCHUMANN ROBERT (1810–56), niem. kompozytor i pianista; jeden z gł. przedstawicieli romantyzmu w muzyce; wykazywał też zdolności lit. (młodzieńcze próby prozatorskie i poet.), widoczne w publicystyce muz.; 1834 zał. czasopismo muz. „Neue Zeitschrift für Musik”; jako krytyk muz. recenzował entuzjastycznie pierwsze dzieła F. Chopina („Panowie, czapki z głowy, oto geniusz”) i J. Brahmsa, z którym się później przyjaźnił; jako pianista koncertował gł. z żoną Clarą, z domu Wieck (1819–96), wybitną pianistką, m.in. 1844 odbył tournée po Rosji, 1849 po Niemczech; działał też jako pedagog w konserwatorium w Lipsku i jako dyrygent w Dreźnie i Düsseldorfie; działalność twórczą Schulza przerwała choroba umysłowa (zasygnalizowana 1854 próbą samobójstwa) i pobyt w zamkniętym zakładzie leczn. w Endenich. Indywidualność kompozytorska Schumanna znalazła wyraz przede wszystkim w jego utworach fortepianowych, opatrywanych często programowymi, poet. tytułami, oraz w pieśniach; Schumann komponował cykle miniatur fortepianowych (m.in. Les Pappillons 1828–32, Karnawał 1834–35, Utwory fantastyczne 1832–37, Sceny dziecięce 1838, z popularnym Marzeniem, Kreisleriana 1838, Sceny leśne 1848–49, Kartki z albumu 1832–45, Album dla młodzieży 1848, także 3 sonaty, Etiudy symfoniczne 1834) i cykle pieśni (m.in. Myrthen, do słów J.W. Goethego, H. Heinego, G. Byrona, i Miłość poety, do słów Heinego, oba 1840); nadto 4 symfonie (I — „Wiosenna” 1841, III — „Reńska” 1850), koncerty (fortepianowy 1845, wiolonczelowy 1850, skrzypcowy 1853), utwory kamer. (3 tria fortepianowe, 3 kwartety smyczkowe, 2 kwartety fortepianowe, Kwintet fortepianowy Es-dur 1842), oratoria (Raj i Peri 1843), opera Genoveva (wyst. Lipsk 1850).